witam,
czy aby przetrzymwac w polu date pobrana w php funkcja date() musze dokonywac jakies konwersji? czy mam ja trzymac w polu typu date[] czy w zwykłym varchar?

Nie potrzeba konwersji, musisz tylko za pomocą date() sformatowac datę do postaci YYYY-MM-DD

czyli date("dd") jakbym chcial pobrac sam dzien?

Zrob tak;

[PHP] pobierz, plaintext 
<?php
 
   $sekundy = time(); // jako ze nie mam bazy to napisze time
   // Ty powinienes miec zapisany time w bazie danych
 
	echo date( 'd', $sekundy );
	// i masz dzien
?>
[PHP] pobierz, plaintext 

format pola DATE czasami się zmienia z nową wersją bazy danych, przykład PostgreSQL, dlatego o wiele rozsądniejszym rozwiązniem jest nie korzystanie z DATE, a zamiast tego użycie pola INTEGER i tam wstawiać unixowe znaczniki czasu które następnie możesz przerobić odpowiednio za pomcą funkcji php date();